کوپلر میلگرد یک اتصال مکانیکی است که برای اتصال دو میلگرد به یکدیگر در سازه های بتنی استفاده می شود. این ابزار کاربردی جایگزین روش های سنتی مانند اورلپ بوده و با ایجاد اتصالی ایمن، یکپارچه و مقاوم، عملکرد سازه را بهبود می بخشد. کوپلر میلگرد در انواع مختلفی تولید می شود که هر کدام بسته به شرایط و نیاز پروژه مورد استفاده قرار می گیرند، از جمله کوپلر استاندارد، کوپلر تبدیلی، کوپلر موقعیت و کوپلر جوشی. استفاده از کوپلر میلگرد نه تنها باعث صرفه جویی در مصرف میلگرد و کاهش وزن سازه می شود، بلکه به بهبود فرآیند بتن ریزی و افزایش استحکام در برابر نیروهای کششی و فشاری کمک می کند. این محصول به دلیل مزایای فنی و اقتصادی، در پروژه های عمرانی بزرگ مانند پل ها، برج ها و بیمارستان ها بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
آیا کوپلر روشی قابل اطمینان است؟
استحکام گیری اورلپ(وصله پوششی)، از طریق اثر متقابل با بتن افزایش تنش تسلیم، طول اورلپ(وصله پوششی) بیشتری طلب می کند. اورلپ کارایی سیکلی ضعیفی دارد و نیاز به میلگرد اضافی جهت جلوگیری از، از هم پاشیدگی بتن دارد.
محدودیت در طراحی
بطور معمول، طول اورلپ (وصله پوششی) موردنیاز برای میلگردهای تحت تنش بیشتر از میلگردهای تحت فشار اورلپ (وصله پوششی) می باشد؛ روش اورلپ تعداد میلگردها را در مقطع بتنی دو برابر می کند که منجر به ازدحام میلگرد شده و جریان بتن بسادگی نمی تواند کل سطح را در بر بگیرد.
هزینه های پنهان
تعداد بسیار زیادی از مهندسین بر برتری اتصال مکانیکی نسبت به اورلپ تاکید دارند. آنها بر این عقیده هستند که اتصال مکانیکی انسجامی را در سازه ایجاد میکند که اورلپ به هیچ عنوان توانایی ایجاد آن را ندارد.
اتصالات مکانیکی (کوپلر) به نسبت اورلپ بسیار قابل اعتمادتر هستند، زیرا برای انتقال بار به بتن وابسته نیستند. وصلههای مکانیکی (کوپلر) یکپارچگی بیشتری را در سازه ایجاد میکند.
اتصالات مکانیکی، در برابر حوادث ناشی از خطای انسانی، بارهای لرزهای و سایر حوادث طبیعی، مقاومت به مراتب بیشتری نسبت به اورلپ دارند. طبق آیین نامههای طراحی بتن کوپلر(وصله مکانیکی) باید مقاومت بیشتری نسبت به طول اورلپ معمول فراهم کند. این مقدار به طور معمول حدود 125% تا 150% مقاومت اورلپ میباشد.
اتصال اورلپ میزان ازدحام میلگرد را در محل اتصال به مقدار 2 برابر حالت معمول افزایش میدهد که این امر عمدهترین دلیل گیر کردن دانههای سنگی و ایجاد حفره در بتن میباشد؛ کوپلرها(وصله های مکانیکی) از این ازدحام جلوگیری میکند و با کم کردن ابعاد ستون باعث صرفهجویی اقتصادی قابل توجهی در پروژه میشود.
آیین نامه بتن ایران، نسبت 6% فولاد به بتن را برای طراحی ستونهای بتنی مشخص کردهاست. باتوجه به ازدحام آرماتور در ناحیه اورلپ، طراحی با نسبت بالانس با اتصال پوششی، تقریبا غیرممکن است؛ حال آنکه کوپلر (وصله مکانیکی) این امکان را برای طراح فراهم میکند که با حذف میلگردهای اضافی در ناحیه وصله، به مقطع ایدهآل بتنی با نسبت فولاد به بتن بالانس دست پیدا کند.
کارکردن با آرماتورهای سایز پایین، باعث افزایش ابعاد ستون میشود تا بتواند تعداد بیشتری آرماتور را درخود جای دهد. استفاده از کوپلر(وصله مکانیکی) امکان استفاده از سایزهای بزرگتر آرماتور را در ستون با ابعاد کوچکتر فراهم میکند و درعین حال میزان ازدحام را در ستون به مقدار حداقل می رساند؛ این امر باعث طراحی مقرون به صرفه و حداکثر استفاده از فضا در پلان میشود.
نصب کوپلر سریع و آسان است و به کارگر ماهر برای این کار نیاز ندارد. اتصال مکانیکی با کاهش هزینه دستمزد کارگرها و افزایش سرعت پیشرفت امور، باعث کاهش چشمگیر هزینهها میگردد.
کوپلر انتهایی از ایجاد ازدحام در محل اتصال تیر و ستون جلوگیری میکند و قرار دادن میلگردها را در شبکه تسهیل میکند.
دستگاه کوپلینگ میلگرد یکی از تجهیزات مهم در صنعت ساختمان است که برای ایجاد رزوه استاندارد در انتهای میلگردها جهت اتصال با کوپلر به کار می رود. این دستگاه با استفاده از روش فرم دهی سرد یا براده برداری، میلگرد را برای نصب دقیق کوپلر آماده می کند تا بتوان بدون نیاز به همپوشانی زیاد یا جوشکاری، اتصال مقاوم و ایمن بین میلگردها ایجاد کرد. استفاده از دستگاه کوپلینگ میلگرد باعث افزایش سرعت اجرا، کاهش پرت میلگرد و ارتقاء ایمنی سازه می شود. این دستگاه در پروژه های بتنی، به ویژه در سازه های بلندمرتبه و مناطق زلزله خیز، کاربرد گسترده ای دارد و انتخاب آن باید بر اساس نوع کوپلر، سایز میلگرد و استانداردهای پروژه انجام شود.
باتوجه به ظهور روش نوینی از اتصالات میلگرد ساختمانی باعنوان وصله مکانیکی (کوپلر) ، شرکت ما جهت رسمی سازی این روش گام به اخذ تاییدیه و استاندارد های مربوطه از سازمان ملی مقررات و سازمان راه و مسکن شهرسازی نهاد و موفق به اخذ این گواهی جهت اجرای اصولی و رسمی شد و در تلاش بر آمد تا مطابق آیین نامه ، اجرایی راستای اصول و بنیاد های اساسی این روش انجام دهد. روش وصله مکانیکی پیشرفت صنعت عمران می باشد.
• اتصالات مکانیکی کوپلر، در مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی بررسی شده و کاربرد آن مطابق استانداردهای معتبر مربوطه، موردتایید است.
• دارای تاییدیه از مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی می باشد.
• دارای تاییدیه از سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران می باشد.
کوپلر تبدیل یا همان Transition Coupler سبب اتصال دو سایز مختلف آرماتور به یکدیگر می شود. این کوپلر برای اتصال دو آرماتور با قطرهای متفاوت تولید شده و با تبدیل دو سایز مختلف میلگرد عملکردی خاص دارد. کوپلر تبدیلی یکی از کارآمدترین مدل های وصله مکانیکی است.
گاهی طراحی یک سازه در بخش های مختلف به گونه ای است که از تعداد میلگرد در ستون طبقات بالا کاسته می شود و یا تغییر سایز میلگرد جدید به میلگرد تراز قبلی وجود دارد. علت این تغییر سایز، بر حسب استاندارد ساخت و ساز بدین صورت است که هر چه تعداد طبقات بالاتر رود، ستون طبقات بالا وزن کمتری نسبت به ستون پی تحمل می کند. بنابراین اعمال تغییر سایز میلگرد در اغلب سازه ها بدیهی می باشد. کوپلر تبدیلی می تواند به راحتی سایزهای مختلف میلگرد را به یکدیگر اتصال دهد. برای مثال، میلگرد سایز 20 به میلگرد سایز 22 یا 25 با استفاده از کوپلر تبدیلی می تواند به هم متصل شود.
اتصال سایزهای مختلف میلگرد با روش کوپلر تبدیل محدودیتی ندارد. این بدان معنا است که تمامی میلگردها به راحتی به یکدیگر متصل می شوند. این تغییر اتصال بستگی به طراحی اولیه یک سازه دارد. ممکن است هیچ تغییری در اتصالات یک سازه صورت نگیرد و یا برعکس.
ویژگی/روش اتصال | کوپلر میلگرد | اورلب (وصله پوششی) | جوشکاری میلگرد |
---|---|---|---|
فضای اشغال شده | بسیار کم | زیاد | متوسط |
میزان مصرف میلگرد | حداقل | زیاد | کم |
سرعت اجرا | بالا | متوسط | پایین |
نیاز به نیروی متخصص | کم | کم | زیاد (جوشکار ماهر) |
مقاومت در برابر زلزله | بالا | متوسط | متوسط تا بالا |
میزان خطای اجرایی | کم | بالا | بالا |
هزینه اجرا | متوسط تا بالا | کم | بالا |
قابلیت استفاده در فضای محدود | عالی | ضعیف | متوسط |
پایداری و دوام اتصال | بسیار بالا | متوسط | وابسته به کیفیت جوش |
مورد تایید آیین نامه ها | بله (در بسیاری از کشورها) | بله | محدود و با شرایط خاص |