حد فاصله مجاز بین جوش ها و محل قرار گیری فورجینگ میلگرد

جوش سر به سر میلگرد فورجینگ روشی نوین برای اتصال میلگردهای ساختمانی  میباشد که از سال 1389 مورد تأیید مرکز تحقیقات راه ومسکن و شهرسازی و همچنین سازمان نظام مهندسی  قرار گرفت و ازین رو شرکت پویا گستر،  این روش را درعملکرد  اتصالات  خود پیاده سازی و مورد اجرا قرار می دهد.
جوش سر به سر میلگرد ( فورجینگ ) جهت تقویت اتصال در سازه های بتنی پروژه های عمرانی مورد استفاده قرار میگیرد. این تکنولوژی جایگزینی بسیار مطمئن (مقاوم ) ، سریع و مقرون بصرفه  نسبت روش قدیمی وصله پوششی( اورلپ ) و بعضأ وصله مکانیکی میباشد و در این فرآیند ابتدا لبه های دو میلگرد موردنظر ، توسط دستگاه برش سرد یا کاتر مخصوص میلگردبر به صورت صاف و صیقلی برشکاری میشود، لازم به ذکر است  این برش حتما توسط دستگاه مخصوص جوشکاری فورجینگ صورت پذیرد و هرگونه برشکاری با ابزار دیگر همچون گیوتین و آهن بر و سنگ فرز کاملا ممنوع و باعث خرابی و شکست جوش در آینده خواهد شد و به هیچ عنوان استاندارد نمی باشد.

نکته ای حائز اهمیت در اجرای کار روش جوش سربه سر فورجینگ وجود دارد که بیانگر است این عمل ، توسط افراد آموزش دیده و دارای گواهینامه مهارت جوشکاری فورجینگ ، انجام  پذیرد ، این روش یک فرآیند نیمه اتوماتیک و دستی می باشد و بایستی تایید صلاحیت جوشکار، مورد قبول واقع شود .این گواهینامه  زیر نظرمراکز آموزش فنی و حرفه ای یا شرکت هایی  که دارای آموزشگاه های تخصصی و مهندسی  در زمینه جوش فورجینگ ( همچون شرکت مهندسی پویاگستر) می باشند،  انجام می پذیرد . عدم داشتن گواهینامه جوشکاری و تائید صلاحیت  جوشکار بی شک موجب اجرای آسیب پذیر وعدم رعایت نکات مهم ، سبب بروز فجایع جانی و مالی سهمگین خواهد شد.

اشتباهات رایجی ممکن است در جوشکاری پروژه های عمرانی رخ دهد ک بر اثر عدم صلاحیت کافی ومهارت جوشکار می باشد. می توان یکی از این اشتباهات را عدم رعایت فاصله جوشهای اجرا شده در یک مقطع مثل ستون یا دیوار برشی و فونداسیون نام برد .
مطابق بند ذکر شده در مبحث نهم مقررات ملی ساختمان ایران ، در قسمت ضوابط ویژه  در برابر زلزله ، فورجینگ های موجود به شرطی مجاز می باشند  که  فاصله وصله ها دریک سطح از میلگرد، مجاور یکدیگر قرار نگیرد .
 با توجه به شرایط موجود در پروژه ها مانند طراحی و محاسبات ، فرآیند تولید میلگرد ، جنس و خواص مکانیکی میلگردهای موجود  و… پیشنهاد میشود  اطمینان از استحکام میلگرد توسط  سازنده حاصل شود و میلگرد اضافی به صورت پرت و دور ریز در پروژه باقی نماند و در مصرف میلگرد صرفه جویی حاصل شود.

یکی از سوالات بسیار رایج در خصوص اتصال میلگرد به روش سر به سر (فورجینگ) محل قرار گیری اتصال در سازه و نسبت به یکدیگر می باشند. در این مکتوب سعی بر آن است که بر اساس آیین نامه ها ، دستور العمل ها و الزامات تدوین شده مراجع داخلی و به این سوال پاسخ  دهیم .
بر اساس الزامات تدوین شده توسط وزارت  مسکن (مرکز تحقیقات  راه مسکن شهرسازی )برای سیستم جوشکاری سر به سر میلگرد با گاز استیلن منتشر شده  در دفترچه فناوری های نوین ساختمانی
” امکان استفاده از این روش اتصال در هر جای سازه وجود دارد در حالی که وصله های پوششی مطابق آیین نامه های طراحی بتن مسلح دارای محدودیت استفاده در محل های بحرانی سازه است . همچنین انجام عملیات جوشکاری با این روش در هر شرایط قرار گیری میلگرد از قبیل حالت عمودی ، افقی و مورب قابل انجام می باشد .”
در خصوص محل قرار گیری  وصله ها ” نسبت به یکدیگر ؛ توصیه می شود در استفاده از این نوع وصله آرماتور ، گره های جوش در مقاطع مختلف یک عضو توضیع شود  به نحوی که حداکثر پنجاه در صد میلگرد ها در یک مقطع عرضی عضو ، جوش شده باشند.
همچنین مطابق مبحث نهم مقررات ملی ساختمان ( ویرایش  پنجم 1399  ) وصله های جوشی در میلگرد هایی که نیروی ناشی از زلزله را تحمل می نمایند ، نباید در فاصله کمتر از دو برابر ارتفاع  مقطع عضو از یک اتصال تیر به ستون و یا مقاطع بحرانی که در آنها احتمال تقسیم آرماتورها وجو دارد واقع شده باشند ،
رعایت ضابطه فوق در سازه ها با شکل پذیری کم ضروری است .
همچنین بر اساس آین نامه ACI 318 باتوجه به اینکه اتصال سر به سر فشاری گازی ( فورجینگ ) توانایی تحمل حد گسیختگی میلگرد پایه FUT   را دارد . وصله نوع 2 تلقی شده و امکان استفاده آن در هر جای سازه وجود دارد .